بازی فکری «یاتزی»

بازی تاسی یاتزی (Yahtzee)

اجزاء بازی
5 تا تاس / 50 برگه‌ی امتیازشماری

هدف بازی
تاس بریزین، بهترین و امتیازآورترین ترکیب‌ها رو جفت‌وجور کنین و بیش‌ترین امتیازات ممکن رو به دست بیارین!

نگاهی به رَوند کُلّی بازی
در  هر نوبت، 1، 2 یا 3 مرتبه تاس بریزین و سعی کنین امتیازآورترین ترکیب‌ها  رو -از بین 13 ترکیب موجود- برای خودتون جفت‌وجور کنین! هر وقت که تاس  ریختن‌تون تموم می‌شه، باید یکی از 13 تا خونه‌ی برگه‌ی امتیازشماری‌تون رو  با یه "عدد" یا با یه "صفر" پُر کنین! بازی وقتی به آخر می‌رسه که همه‌ی  بازیکن‌ها، همه‌ی 13 خونه‌ی برگه‌شون رو پُر کرده باشن. مجموعِ کُلّ  امتیازات و احیاناً پاداش‌های ویژه‌ی هر بازیکن محاسبه می‌شه و بازیکنی که  بیش‌ترین امتیازات رو داشته باشه، برنده‌ی بازی می‌شه!

روش بازی
به  هر بازیکن، یه برگه‌ی امتیازشماری بدین. آغازکننده‌ی بازی رو به هر روشی  که عشق‌تون می‌کشه، تعیین کنین؛ بعدش، بازی در جهت ساعت‌گرد ادامه پیدا  می‌کنه!

نوبت‌تون که شد...
شما توی نوبت‌تون می‌تونین 1، 2  یا 3 مرتبه تاس بریزین... البته می‌تونین بعد از مرتبه‌ی دوّم یا حتی بعد  از همون مرتبه‌ی اوّل، تاس ریختن رو متوقّف و امتیازات‌تون رو یادداشت  کنین!
مرتبه‌ی اوّل: هر 5 تا تاس رو بریزین -تعارف نکنین! هر چندتا از  تاس‌ها رو که می‌خواین -بدون این که وجه‌شون رو تغییر بدین- بذارین کنار  (البته می‌تونین هیچ تاسی رو کنار نذارین؛ زور که نیست)! بعدش، هم می‌تونین  انصراف بدین و امتیازات‌تون رو یادداشت کنین، هم می‌تونین دوباره تاس  بریزین.
مرتبه‌ی دوّم: هر تعداد از تاس‌ها رو که می‌خواین، دوباره  بریزین (حتی اون‌هایی رو که مرتبه‌ی قبل، کنار گذاشته بودین)! مجبور نیستین  جار بزنین که دنبال کدوم "ترکیب" هستین؛ ضمناً بعد از هر مرتبه تاس ریختن،  می‌تونین نظرِتون رو عوض کنین -به کسی چه مربوطه؟!
بعد از مرتبه‌ی  دوّم، هم می‌تونین انصراف بدین و امتیازات‌تون رو یادداشت کنین، هم  می‌تونین هر چندتا از تاس‌ها رو که می‌خواین، بذارین کنار و سه‌باره تاس  بریزین!
مرتبه‌ی سوّم و آخر: هر تعداد از تاس‌ها رو که می‌خواین، دوباره  بریزین (حتی اون‌هایی رو که مرتبه‌ی قبل، کنار گذاشته بودین)! بعد از  سوّمین "تاس‌اندازی"، دیگه باید حتماً یکی از خونه‌های برگه‌ی  امتیازشماری‌تون رو پُر کنین؛ یا با یه "عدد" یا با یه "صفر" کلّه‌گنده!  بعد از پُر کردنِ خونه‌ی مربوطه، نوبت‌تون تموم می‌شه!

امتیازشماری
تاس‌ریختن‌تون  که تموم شد، تصمیم بگیرین که کدوم یکی از خونه‌های برگه‌ی امتیازشماری‌تون  رو می‌خواین پُر کنین. توی هر بازی، یه ستون 13 خونه‌ای در اختیارتونِه؛  باید تو هر نوبت، یکی از خونه‌ها رو پُر کنین؛ اگر نمی‌تونین -یا به هر  دلیلی نمی‌خواین- که عددی توی هیچ خونه‌ای بنویسین، باید یه "صفر" توی یکی  از خونه‌ها بنویسین -این دیگه زوره! می‌تونین خونه‌ها رو به هر ترتیبی که  می‌خواین و بر اساس امتیازاتی که به دست می‌آرین، پُر کنین -هیچ محدودیتی  در این زمینه وجود نداره- ولی در هر خونه فقط یه عدد می‌تونین بنویسین!
برگه‌های امتیازشماری، به دو قسمتِ "بالا" ("بالاجَدول") و "پایین" ("پایین‌جَدول") تقسیم می‌شن.

یاتزی یک بازی هیجان انگیز و رقابتی است. در این بازی بازیکنان فرصت دارند تا در هر نوبت شانس خود را مدیریت کنند. 

بازی  یاتزی فقط با 5 تاس و یک برگه ثبت امتیاز انجام می شود. مطمئنا در پایان  بازی اگر یک ماشین حساب در کنارتان باشد، کارتان سریعتر انجام می شود.

در  این بازی هر بازیکن حق دارد تا سه بار تاس  بریزد. هر بار می تواند تعدادی  از تاس ها را کنار بگذارد ولی در نهایت باید یکی از خانه های جدول برگه  ثبت امتیاز را پر کند. بازیکنان با 13 ترکیب گوناگون روبرو هستند که فقط یک  بار حق دارند خانه مقابل یکی از این ترکیب ها را پر کنند. پس بعد از ریختن  تاس ها باید به صورت هدفمند باید تاس های مورد نیاز را  جدا کنند.  

خَلقِ  بازی «یاتزی»، به حدود نود یا صد سال پیش -دهه‌ی 1920 میلادی- برمی‌گردد؛  دارندگان قایق‌های تفریحی، به‌دنبال بازی‌ای بودند که در قایق، قابلِ بازی  کردن باشد و پس از تِست کردنِ «بازی‌های تاسیِ» موجود و عدم رضایت از  آن‌ها، از ترکیب مکانیزم «پرتاب تاس» با برخی از قوانین بازی «پوکر»،  «یاتزی» را خلق کردند؛ البته نام اوّلیه‌ی این بازی، «Yacht» -به‌معنی  «قایق تفریحی»- بود و بعدها مشهورترین نسخه‌ی برَند-شده‌ی آن، «یاتزی» نام  گرفت.

 «یاتزی» از 5 تاس و دفترچه‌ای برای یادداشت کردن امتیازاتِ  بازیکنان تشکیل می‌شود. بازیکنان، در هر نوبت، 1 تا 3 بار -به انتخاب  خودشان- تاس ریخته و سعی می‌کنند ترکیباتی مشخّص را با تاس‌های خود بسازند؛  مثلاً 3 تاس از یک عدد مشخّص یا 4 تاس از یک عدد مشخّص یا... بازیکن ممکن  است در هر بار تاس ریختن، تعدادی از تاس‌ها را -با عددی مشخّص و تثبیت‌شده-  کنار گذاشته و فقط بقیه‌ی تاس‌ها را بریزد.

بازی «یاتزی»، علاوه‌بر  مکانیزم «پرتاب تاس» -که قاعدتاً در همه‌ی بازی‌هایی که «تاس» دارند،  کاربرد دارد!- دارای مکانیزم‌های «قلم‌ و کاغذ» -برای یادداشت کردن  امتیازاتِ هر دور و هر نوبت از بازی، «یا شانس و یا اقبال!» یا «به شانسِ‌ت  اعتماد کن!» -که بازهم از مکانیزم‌های رایج و مرسومِ بازی‌های «تاسی»  محسوب می‌شود- و «قفل کردن و تاس ریختنِ دوباره» -برای نگه داشتنِ تاس‌های  دلخواه و دوباره ریختنِ سایرِ تاس‌ها- نیز هست. همه‌ی این مکانیزم‌ها -که  بسیار به‌هم نزدیک بوده و به‌نوعی یک «زنجیره‌ی مکانیزمی» را تشکیل  می‌دهند- روی‌هم‌رفته، خانواده‌ای بزرگ از «بازی‌های تاسی» را به وجود  می‌آورند: «تاس بریز و یادداشت کن!» یا «Roll-and-Write».